जनताको चाहना : रवि लामिछानेलाई कार्यकारी प्रमुख

रवि लामिछानेलाई कार्यकारी प्रमुख (जस्तै प्रधानमन्त्री) को रूपमा हेर्ने जनताको चाहना बारेमा प्रत्यक्ष जनमत सर्वेक्षण उपलब्ध नभए पनि, हालसम्मका राजनीतिक घटनाक्रम र निर्वाचन परिणामहरूले केही संकेतहरू दिएका छन् ।

२०८० सालको उपनिर्वाचनमा रवि लामिछानेले चितवन–२ क्षेत्रबाट दुई तिहाइभन्दा बढी मत प्राप्त गर्दै विजयी भएका थिए । त्यस्तै, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का अर्का उम्मेदवार स्वर्णिम वाग्लेले तनहुँ–१ बाट कुल खसेको ५० प्रतिशतभन्दा बढी मत प्राप्त गरे । यी परिणामहरूले जनतामा परम्परागत दलहरूबाट असन्तुष्टि र नयाँ विकल्पप्रति आकर्षण देखिन्छ ।

रास्वपाको उदय र लामिछानेको लोकप्रियता जनताले वैकल्पिक नेतृत्व खोजिरहेको संकेत हो । तर, पार्टीको स्थिरता र दीर्घकालीन योजनाबारे जनतामा शंका पनि देखिन्छ । यसले जनताको समर्थन त छ, तर त्यो लामो समय टिक्ने हो कि होइन भन्ने प्रश्न उठाउँछ ।

रवि लामिछाने र रास्वपाले जनताको उल्लेखनीय समर्थन प्राप्त गरेका छन् , विशेषतः परम्परागत दलहरूबाट असन्तुष्ट जनताबीच । तर, लामिछानेलाई कार्यकारी प्रमुखको रूपमा हेर्ने चाहना सबै जनतामा समान छैन । पार्टीको स्थिरता, दीर्घकालीन योजना, र नेतृत्व क्षमतामा जनताको विश्वास कायम राख्न सक्ने हो भने मात्र यस्तो सम्भावना बलियो बन्न सक्छ ।

पुराना दलहरूप्रति जनतामा बढ्दो असन्तुष्टिका केही मुख्य कारणहरू छन् जसले नेपाली राजनीति हालको परिवेशमा ती दलहरूको वैधता र कार्यक्षमताप्रतिको विश्वासलाई कमजोर बनाइरहेको छ ।

पुराना दलहरूले चुनावी वाचा पूरा गर्न र दीर्घकालीन विकासका परियोजनाहरू लागू गर्नमा अपेक्षित प्रगतिशीलता देखाउन सकेका छैनन् ।

आर्थिक, सामाजिक र पूर्वाधारका मुद्दाहरूमा सुधार ल्याउन नसक्दा जनतालाई आफ्नो दैनिक जीवनका संघर्षहरू पूरा हुन बाँकी रहन्छन । भ्रष्टाचार र विलासी जीवनशैलीका आरोपहरूले जनविश्वासमा गहिरो घाउ पारेका छन् ।

पुराना दलहरूको नेतृत्वमा पुरानो सोच र आन्तरिक झगडाले काम गर्ने तरिका परिवर्तन गर्न नसक्नु पनि एक कारण हो । अभ्यस्त र धारणागत नेतृत्वले नयाँ चुनौतीहरू सामना गर्न असफल भएकाले दल भित्र निर्णय प्रक्रिया ढिलो र अव्यवस्थित हुन्छ । आन्तरिक विभाजन र सत्ता भिडन्तले संगठनात्मक एकता र जवाफदेहिता कायम राख्न कठिनाइ र्पुयाउँछ ।

हालको युवा र शहरी वर्गले आधुनिक, पारदर्शी र जवाफदेहिको अपेक्षा राखेका छन् जुन पुराना दलहरूले पूरा गर्न सकेका छैनन् । डिजिटल युग र सामाजिक सञ्जालमार्फत जनताको सूचना पहुँच बढेसँगै युवाहरू र मध्यम वर्गका मतदाता ती दलका पुराना सिद्धान्त र कार्यशैलीबाट असन्तुष्ट भएका छन । नयाँ विचार र वैकल्पिक राजनीतिक दलहरूको उदयले परम्परागत दलहरूप्रति जनताको आकर्षण घटाएको छ ।

पुराना दलहरूको इतिहासमा विभिन्न भ्रष्टाचारका मुद्दाहरू, नीति परिवर्तनको अभाव र असफल प्रशासनिक अभ्यासहरूको कारणले जनतामा ती दलप्रतिको वितृष्णा बढेको छ । जनताले निर्वाचनको माध्यमबाट देखेका असफलताहरूले सुधार र जवाफदेहिता अपेक्षा गर्न थालेका छन ।

नयाँ दलहरू र स्वतन्त्र उम्मेदवारहरूले पारदर्शिता, जवाफदेहिता र जनजनसमक्षको सीधा संवादमा जोड दिएका छन । पुराना दलहरूले पुरानो संरचना र पद्धतिमा अडिग रहँदा नयाँ दलहरूले युवाहरू र विकेन्द्रीकृत मतदाताको समर्थन जितेका छन । जनताको बदलिँदो सोच र विश्वसनीय नेतृत्वप्रतिको खोजका कारण वैकल्पिक विकल्पहरूको उदयले पुराना दलहरूको सापेक्षिक प्रभावकारिता घटाएको छ ।

त्यसैले, पुराना दलहरूमा नेतृत्वका कमजोरपन, नीति र कार्यक्रमहरूको असफलता, भ्रष्टाचार तथा आन्तरिक विभाजनका कारण जनताको अपेक्षा र आधुनिक समाजका मूल्यहरू पूरा हुन नसक्दा ती दलहरूप्रति असन्तुष्टि बढ्दै गएको देखिन्छ ।

यो असन्तुष्टि राजनीतिक परिवर्तनका लागि नयाँ विकल्प र वैकल्पिक दलहरूको उदयलाई पनि उत्प्रेरित गरेको छ, जसले आगामी निर्वाचनहरूमा परिमाणात्मक र गुणात्मक परिवर्तन ल्याउन सक्छ । यस दृष्टिकोणमा नेपाली राजनीतिक विश्लेषक र समाजका विभाजनका पक्षहरूका बिच उल्लेखनीय बहस जारी छ जसले पुराना दलहरूको जागरण र सुधारका लागि दबाब सिर्जना गरेको छ । आम जनमानसमा हाल रवि लामिछाने जस्ता जुझारु नेतालई एक मौका दिएर राज्य सञ्चालन हेर्नुपर्ने चर्चा चल्न थालेको छ ।